فعالیت ورزشی از راه افزایش چگالی پروتئین ناقل گلوکز بر روی سارکولما که مستقل از انسولین است برداشت گلوکز از سوی عضله اسکلتی را افزایش می دهد و بدین ترتیب حسایبت به انسولین را زیاد می کند.همچنین فعالیت ورزشی شدید موجب افزایش لاکتات واسیدوز خون می شود که رهایش انسولین را مهار می کنند. بنابراین بر اساس پدیده باز خورد منفی در اوایل تمرین با زیاد شدن مقدار انسولین در خون بر روی سلول های بتای لوزالمعده اثر کرده و باعث مهار رهایش انسولین می گردد.فعالیت ورزشی با فزایش برداشت گلوکز از سوی عضله اسکلتی همراه است و این وضعیت حتی بیشتر از چهل و هشت ساعت پس از یک جلسه تمرین بدنی در افراد سالم و دیابتی های نوع دوم ادامه می یابد. این پاسخ حاصل افزایش حساسیت به انسولین و نیز تأثیر اندروژنی در افزایش انتقال دهنده های پروتئین ناقل گلوکز بر روی سارکولما به تارهای عضلات ورزش کرده است.تأثیر اندروژنی در عضله اسکلتی با سنتز گلیکوژن عضله ارتباط دارد و می تواند تا بیش از پنج ساعت ادامه یابد. افزایش حساسیت به انسولین ناشی از فعالیت ورزشی زمانی بیشتر است که توده عضلانی بیشتری در گیر ورزش شود. با وجود این اگر افراد نامأنوس با فعالیت ورزشی انقباض برونگرا (اکسنتریک)مانند وزنه برداری انجام دهند آسیب عضلانی امکان پذیر است و می تواند به کاهش موقتی حساسیت به انسولین منجر شود.ذکر این موضوع ضروری است که مفید بودن فعالیت ورزشی برای افراد دیابتی نوع دوم و تداوم گسترش حساسیت به انسولین ناشی از فعالیت ورزشی نیست زیرا حساسیت به انسولین تنها در افرادی تداوم می یابد که فعالیت ورزشی منجر به کاهش وزن و از دست دادن چربی گردد. در حقیقت کاهش چربی بدن در دیابتی های نوع دوم دارای اضافه وزن می تواند رهایش انسولین را کاهش دهد و صرف نظر از فعالیت ورزشی حساسیت به انسولین را افزایش داده و از این رو در افرادی که هر روز ورزش می کنند افزایش حساسیت به انسولین ناشی از فعالیت ورزشی از یک جلسه فعالیت بدنی تا جلسه بعدی تداوم می یابد و در نتیجه به گسترش بارز کنترل گلوکز خون می انجامد به هر حال
1- ورزش باعث یک حالت شبیه انسولینی در عضله می شود که در نتیجه نیاز به انسولین کاهش پیدا می کند
2- ورزش حساسیت گیرنده های انسولینی را کاهش داده که در نتیجه جهت ورود قند به سلول ، به انسولین کمتری نیاز است این امر بین هشت تا بیست و چهار ساعت بعد از ورزش ماندگار است.
دکتر اسکندر رحیمی مسئول کمیته تغذیه و بهداشت هیأت پزشکی ورزشی استان فارس